Kenniscentrum Werk & Kanker | Ondersteuning bij werkbehoud en re-integratie

Wanneer een werknemer met kanker te maken krijgt, komt hij/zij ook in aanraking met begrippen en afkortingen die vaak onbekend of onduidelijk zijn. Hieronder een overzicht (in alfabetische volgorde) van veel voorkomende afkortingen en termen met daarbij een toelichting.

AD – Arbeidsdeskundige

Een arbeidsdeskundige is expert op het gebied van de sociale, maatschappelijke, juridische en financiële aspecten van verzuim. Hij onderzoekt welke stappen werkgever en werknemer samen kunnen zetten om terugkeer naar het werk mogelijk te maken. Daarnaast adviseert hij onder meer bij de volgende vragen en onderwerpen:

Kan een werknemer re-integreren in zijn eigen werk, of moet het werk of de werkomgeving worden aangepast?
Welke andere werkzaamheden kan de werknemer doen?
Wat wordt er van de werkgever verwacht als er sprake is van re-integratie ‘2e spoor’ (bij een andere werkgever)?
Welke regelingen zijn er als iemand opnieuw ziek wordt?
Zijn er mogelijkheden voor het om- of bijscholen van een werknemer?
Komen partijen in aanmerking voor subsidies, kortingen, vergoedingen of voorzieningen?

AO – Arbeidsdeskundig onderzoek

Met het arbeidsdeskundig onderzoek adviseert de arbeidsdeskundige de werkgever over de re-integratiemogelijkheden van zijn zieke werknemer. Om erachter te komen hoe de werknemer het best duurzaam herstelt, gaat de arbeidsdeskundige in gesprek met de werknemer zelf en de werkgever. Ook bezoekt hij eventueel de werkplek. Zo verkrijgt hij inzicht in de mogelijkheden tot werkhervatting van de zieke werknemer.

Vier vragen die dit onderzoek beantwoordt

Kan de werknemer terug naar het eigen werk? Zo niet:
Zijn er aanpassingen mogelijk in het eigen werk, zodat de werknemer alsnog terug kan? Zo niet:
Is er ander passend werk bij de eigen werkgever? Zo niet:
Welke mogelijkheden zijn er om de werknemer naar ander werk te begeleiden (re-integratie 2e spoor)?

Arbodienst (arbo is de afkorting van arbeidsomstandigheden)

De arbodienst stelt de beperkingen van een zieke werknemer vast. Die legt hij vast in een Probleemanalyse. Daarin adviseert hij ook welke mogelijkheden om te werken een werknemer nog wél heeft.

BA – Bedrijfsarts

De bedrijfsarts is een erkend medisch specialist op het gebied van werk en gezondheid. Hij stelt de beperkingen van een zieke werknemer vast. Die legt hij vast in een Probleemanalyse. Daarin adviseert hij ook welke mogelijkheden om te werken een werknemer nog wél heeft.

Alleen bedrijfs- en verzekeringsartsen mogen in Nederland oordelen over iemands werkvermogen. Andere artsen mogen dat dus niet, wel kunnen zij hun input leveren na schriftelijke toestemming van de werknemer. De bedrijfsartsen kunnen na toestemming van de medewerker in overleg treden met de behandelaar, om zo passend advies te geven over inzetbaarheid. De bedrijfsarts:

Bespreekt oorzaken en klachten
Adviseert werkgever en werknemer
Bespreekt werkhervatting/werkplekaanpassingen
Verwijst naar behandelingen die relevant zijn voor terugkeer in werk
Mag contact opnemen met medisch behandelaar
Heeft een zwijgplicht als het gaat om privézaken en medische gegevens
Geeft een arbeidsprognose: welk werk past en hoelang verzuim mogelijk duurt

bron: Re-turn | Werkkracht bij kanker

De bedrijfsarts gaat met de werknemer in gesprek over behandeling en de gevolgen daarvan en weegt in zijn advies en oordeel af (arbeidsprognose):

Wat de gevolgen voor het werk zijn
Wanneer iemand weer aan het werk kan
In welke mate iemand weer aan het werk kan
Wat daar voor nodig is

BACO – Bedrijfsarts consulent oncologie

Een BACO is een bedrijfsarts die gespecialiseerd is in de begeleiding van werkenden met kanker. Bij vragen en/of problemen op het gebied van behoud van werk, (arbeids)revalidatie en werkhervatting adviseert de BACO mensen met kanker en hun behandelaren (medisch specialist, eigen bedrijfsarts en huisarts). Vroeg in het behandeltraject brengt de BACO expertise vanuit de eerste naar de tweede lijn zodat herstel van mogelijkheden om werk te verrichten tijdig aandacht krijgt en onderdeel wordt van het behandeldoel.

Casemanager

De Wet verbetering poortwachter vereist dat werkgever en werknemer gedurende twee jaar een re-integratieverslag (RIV) bijhouden, ook wel re-integratiedossier genoemd. Gedurende die twee jaar bespreken zij minimaal elke zes weken de stand van zaken met betrekking tot het verzuim en de re-integratie, en stellen zij het plan voor de komende periode vast. Om deze mijlpalen te bewaken is een procesregisseur verplicht, dat is de casemanager. Deze wordt door de werkgever, de werknemer, of gezamenlijk aangewezen. De casemanager is meestal een leidinggevende, maar de rol kan ook ingevuld worden door iemand van HRM of van een arbodienst. De casemanager is het eerste aanspreekpunt voor vragen of problemen bij ziekte en houdt aantekeningen bij in het re-integratieverslag. Een casemanager heeft geen inhoudelijke betrokkenheid.

IVA – Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten

De IVA-uitkering staat voor Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten en wordt toegekend als men niet of nauwelijks kan werken en er geen of een kleine kans is dat men weer herstelt.

Om in aanmerking te komen hiervoor moet aan 2 voorwaarden worden voldaan:

men kan 20% of minder van het oude loon verdienen;
dit blijft in de toekomst bijna zeker zo.

Re-integratie 1e spoor

Wordt een werknemer langdurig ziek dan moet deze weer zo snel mogelijk aan passend werk worden geholpen. Volgens de Wet verbetering poortwachter moet er eerst worden onderzocht of de werknemer bij zijn huidige werkgever kan terugkeren, in eerste instantie in de eigen functie. Is dit niet mogelijk, dan in een andere functie binnen het eigen bedrijf. Dit wordt ook wel het 1e spoor genoemd.

Lukt het niet de werknemer bij zijn huidige werkgever aan passend werk te helpen, dan moet de werkgever samen met de werknemer op zoek naar passend werk bij een andere werkgever. Dit wordt het 2e spoor genoemd.

Re-integratie 2e spoor

Na uitval door ziekte re-integreert een werknemer doorgaans bij de huidige werkgever en in de eigen functie. Dit kan echter niet altijd. Bijvoorbeeld als de werknemer door ziekte de huidige werkzaamheden niet meer kan uitvoeren. Er wordt dan gezocht naar aangepaste werkzaamheden, maar ook dit is niet altijd mogelijk. Wanneer er geen mogelijkheden zijn om de werknemer te re-integreren binnen de eigen organisatie komt re-integratie bij een andere werkgever in beeld.

Het inzetten van een 2e spoortraject is een wettelijke verplichting voor de werkgever en volgt in de regel na een 1e spoor traject. Een 2e spoor traject wordt op zijn vroegst na de 8e week en op zijn laatst in de 52e week van de arbeidsongeschiktheid ingezet. Een 2e spoortraject behelst ongeveer een periode van 9-12 maanden met een wettelijk maximum van twee jaar. De bedrijfsarts stelt in dit proces vast welke werkzaamheden de re-integratiekandidaat kan verrichten.

WVP – Wet verbetering poortwachter

Om het aantal werknemers dat langdurig ziek is terug te dringen, is de Wet verbetering poortwachter ingesteld. Het uitgangspunt hierbij is dat snel en effectief ingrijpen het verzuim korter maakt.

Gezamenlijke inspanning

Ziek zijn is voor niemand prettig. Voor de werknemer niet, maar ook niet voor de werkgever. Nog vervelender wordt het als een werknemer door ziekte langdurig uit de roulatie is of zelfs arbeidsongeschikt raakt. De Wet verbetering poortwachter gaat de strijd aan met langdurig verzuim door ziekte. Deze wet verlangt dat werkgever en werknemer zich samen met arbodienst of bedrijfsarts inspannen om de getroffen werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen.

Verplichtingen

Werkgevers en werknemers hebben een aantal verplichtingen, die al beginnen in de eerste week van de ziekmelding.

VA – Verzekeringsarts

Als een beoordeling van het arbeidsvermogen nodig is (om te bepalen op welke uitkering men aanspraak kan maken) dan vindt een gesprek met een verzekeringsarts van het UWV plaats.

De verzekeringsarts kijkt naar de gezondheidssituatie. Hij beoordeelt lichamelijke en psychische klachten. Waar heeft iemand nu last van en hoe zal dat verder gaan? En vooral: waarom kan hij/zij hierdoor niet of minder werken?

De verzekeringsarts beoordeelt de klachten door in gesprek. Het gesprek duurt ongeveer een uur. Hij stelt u tijdens het gesprek een aantal vragen, bijvoorbeeld: wat voor activiteiten doet u? Heeft u hobby’s? Heeft u veel of weinig contact met familie en vrienden? Kunt u zelfstandig wonen? Als het nodig is, doet hij ook een kort, lichamelijk onderzoek. Misschien vraagt de verzekeringsarts of hij mag overleggen met uw huisarts of specialist. Maar dat doet hij alleen als u hier toestemming voor geeft.

WIA - Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen

Een WIA-uitkering is een tijdelijk vangnet bij verlies van inkomen als men wegens langdurige ziekte niet of niet meer volledig kan werken. Werknemers komen in aanmerking voor een WIA-uitkering aan als zij aan 2 voorwaarden voldoen:

Men kan door ziekte niet werken of minder werken;
Men kan door ziekte niet het oude loon verdienen.

Een WIA-uitkering kan twee soorten uitkeringen zijn: een WGA-uitkering of een IVA-uitkering. Je hebt recht op een WGA-uitkering − wat staat voor Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten − als je 2 jaar of langer ziek bent en er een redelijke kans op herstel is. Deze WGA-uitkering bestaat weer uit drie fases: de loongerelateerde fase, de loonaanvullingsfase en de vervolgfase.

De IVA-uitkering staat voor Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten en wordt toegekend als je niet of nauwelijks kunt werken en er geen of een kleine kans is dat je weer herstelt.

WGA - Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten

Men heeft recht op een WGA-uitkering − wat staat voor Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten − als men 2 jaar of langer ziek is en er een redelijke kans op herstel is.